Uitleg: onderzoek rijgeschiktheid vanwege alcohol
Geplaatst op: 13 August 2025Nader uitgelegd
Onderzoek naar de rijgeschiktheid, na rijden onder invloed van alcohol
Wanneer een persoon door de politie wordt aangehouden op verdenking van rijden onder invloed van alcohol, en er gronden bestaan om te vermoeden dat die persoon niet meer voldoet aan de eisen van geschiktheid om een motorrijtuig te besturen, is de politie op grond van artikel 130 Wegenverkeerswet (WVW) verplicht melding hiervan te doen aan het CBR. Het CBR beoordeelt vervolgens of er gronden bestaan om de betrokkene te onderwerpen aan een onderzoek naar de rijgeschiktheid.
Naast de politie kan ook een medisch specialist melding doen van het vermoeden van ongeschiktheid voor het besturen van een motorrijtuig.
Het onderzoek naar de rijgeschiktheid bij rijden onder invloed bestaat uit een bloedonderzoek, een gesprek met een psychiater en een lichamelijk onderzoek. De keurend psychiater werkt zelfstandig, maar krijgt opdracht van het CBR.
Tot twee weken voor het gesprek met de psychiater moet de betrokkene bloed afstaan voor onderzoek. Dit bloed zal worden onderzocht op de aanwezigheid van bepaalde (verhoogde) waarden die duiden op overmatig alcoholgebruik.
In het algemeen is ons advies om in ieder geval tot het bloedonderzoek geen of zeer beperkt alcohol te drinken.
Vervolgens wordt u (binnen twee weken) onderworpen aan een vraaggesprek door een psychiater. De vragen zien op het alcoholgebruik, de omstandigheden zoals vermeld in de melding door de politie of de medisch specialist, en uw persoonlijke omstandigheden. Aan de hand van de antwoorden die u geeft, vormt de psychiater zich een oordeel of er sprake is van misbruik of afhankelijkheid is van alcohol op grond van alle relevante gegevens. De vragen zijn samengesteld op basis van de DSM-IV-(TR)-classificatie.
Tot slot vindt er een lichamelijk onderzoek plaats, waarbij de arts let op lichamelijk aanwijzingen voor overmatig alcoholgebruik.
Op de vragen van de psychiater en het verdere onderzoek kunt u zich voorbereiden. U kunt via deze[??] website een uitgebreide informatiebrochure aanvragen waarin wij uitleggen hoe het onderzoek naar de rijgeschiktheid verloopt, wat u te wachten staat en welke vragen u kunt verwachten. De informatiebrochure bevat ook veel tips waar de valkuilen zitten. Dit geeft u meer kans om de vorderingsprocedure met goed gevolg te doorlopen en uw rijbewijs te behouden.
Het besluit
De bevindingen van de arts en de resultaten van het bloedonderzoek worden vastgelegd in een verslag van bevindingen. Dit verslag wordt naar het CBR gestuurd ter beoordeling mits u daarvoor tenminste toestemming geeft. Uw toestemming is formeel vereist omdat het nu eenmaal om medische informatie gaat die niet zonder toestemming van de betrokkene gedeeld mag worden met een ander. De toestemming is slechts een formeel vereiste waar u in de praktijk weinig aan heeft. Bij weigering zal uw rijbewijs sowieso ongeldig worden verklaard zodat u er verstandig aan doet om wel toestemming te geven.
Na ontvangst van het verslag van bevindingen zullen de divisieartsen van het CBR de uitslag vaststellen. Op grond van die uitslag bepaalt het CBR of u het rijbewijs kunt behouden. Wanneer het CBR alcoholmisbruik of alcoholafhankelijkheid vaststelt, zal het CBR het rijbewijs ongeldig verklaren.
Het is mogelijk om binnen zes weken na dagtekening van het besluit bezwaar hiertegen aan te tekenen. Meer hierover leest u in de paragraaf over bezwaar en beroep.
Recidivevrije periode
De ongeldig verklaring geldt voor een door het CBR vast te stellen periode van een jaar. Na deze recidivevrije periode kan de betrokkene een nieuwe medische keuring aanvragen bij het CBR (via een daartoe bestemd formulier dat af te halen is bij de gemeente). Indien er bij de nieuwe medische keuring geen alcoholmisbruik of –afhankelijkheid meer wordt vastgesteld, wordt het rijbewijs aan de betrokkene teruggegeven.
Strafrechters kritisch over standaard maatregel CBR: alcoholslotprogramma (ASP)
Geplaatst op: 13 August 2025Strafrechters zijn kritisch over het feit dat automobilisten met te veel drank op vanaf een bepaald alcoholpromillage door het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen standaard een alcoholslotprogramma krijgen opgelegd. Dat verhindert maatwerk, aldus de rechters. Met persoonlijke omstandigheden zoals de hoogte van het inkomen en de vraag of iemand een auto of rijbewijs nodig heeft voor zijn werk, wordt door het CBR geen rekening gehouden.
Automobilisten die vanaf 1 december 2011 bij een alcoholcontrole 1,3 promille of meer alcohol (570 mg) in het bloed hebben, krijgen als preventieve maatregel het alcoholslotprogramma (ASP) opgelegd. Deze maatregel bestaat uit het inbouwen van een alcoholslot in de auto en een verplicht begeleidingsprogramma.
Strafrecht
Het ASP, een bestuursrechtelijke afdoening, staat los van de sanctie die via het strafrecht kan worden opgelegd. In de regel wordt een ASP opgelegd nadat de automobilist voor de strafrechter is verschenen. Een strafrechter in Alkmaar zei eerder deze maand tijdens een zitting er moeite mee te hebben dat dronken automobilisten door twee overheidsinstanties, los van elkaar, worden bestraft voor hetzelfde feit.
Eerste keer
Een inventarisatie onder strafrechters leert dat meer rechters kritisch staan tegenover deze maatregel van het CBR. De Haagse strafrechter Elianne van Rens lichtte dat tijdens een uitzending van RTL Nieuws begin deze week toe: “Een alcoholslotprogramma voor notoire, zware drinkers: prima. Maar voor mensen die voor de eerste keer in de fout gaan, zouden er andere mogelijkheden moeten zijn.” Ter illustratie: artikel 24 in het Wetboek van Strafrecht schrijft bij het opleggen van een geldboete voor dat rechters rekening moeten houden met de draagkracht van een verdachte. Een boete van bijvoorbeeld 1.000 euro kan voor de één een groot bedrag zijn, terwijl iemand anders een dergelijk bedrag afrekent zonder met de ogen te knipperen. Strafrechters wijzen er ook op dat mensen die voor hun werk afhankelijk zijn van hun rijbewijs, als gevolg van de ASP-maatregel het risico lopen hun baan kwijt te raken. Voor iemand die voor de eerste keer in de fout gaat met alcohol in het verkeer, is dat een erg zware sanctie. Elianne van Rens: “Rechters houden rekening met de persoonlijke omstandigheden van de betrokkene, het CBR doet dat niet. Daar zit wat mij betreft de pijn.”
Cijfers
Volgens recente cijfers van het CBR hebben sinds december 2011 6.673 bestuurders een ASP opgelegd gekregen en rijden 2.699 bestuurders met een dergelijk slot rond. Met een alcoholslot moet de automobilist vooraf blazen om de auto te starten. Met een promillage lager dan 0,2 promille kan de auto worden gestart. Ter controle moet de automobilist niet alleen vooraf, maar ook tijdens het rijden blazen. Het alcoholslot bewaart ondermeer de gegevens van de meetwaarden van een deelnemer.
Procedure: Vorderingsprocedure cbr
Geplaatst op: 13 August 2025De vorderingsprocedure wordt gestart nadat de politie of een medisch specialist een melding heeft gedaan aan het CBR dat het vermoeden bestaat dat de houder van een rijbewijs niet langer beschikt over de rijvaardigheid dan wel over de lichamelijke of geestelijke geschiktheid, vereist voor het besturen van een of meer categorieën van motorrijtuigen waarvoor dat rijbewijs is afgegeven. Dit is voor het CBR aanleiding voor het starten van een onderzoek of het opleggen van maatregelen, afhankelijk van de aard en de ernst van de melding.
Het kan gaan om rijden onder invloed van alcohol of drugs, gevaarlijk rijgedrag of forse snelheidsovertreding of medische beperkingen die van invloed kunnen zijn op de rijgeschiktheid. In bijlage I bij de Regeling maatregelen rijvaardigheid en geschiktheid 2011 vindt u een overzicht van alle gevallen waarin de vorderingsprocedure van het CBR van toepassing is.
Indien u wordt verplicht om deel te nemen aan een onderzoek naar de rijgeschiktheid of rijvaardigheid, is het van belang dat u zo spoedig mogelijk een gespecialiseerde advocaat inschakelt, die u gedurende de gehele vorderingsprocedure begeleidt en adviseert.
De advocaat zal eerst alle relevante stukken opvragen bij het CBR en de mogelijkheden bekijken of eventueel bezwaar aan te tekenen tegen het besluit tot verplichte deelname.
Indien u toch moet deelnemen aan het onderzoek, zal de advocaat u uitgebreid informeren over alle valkuilen en de strekking van bepaalde vragen. De advocaat zal u zo goed mogelijk voorbereiden, waardoor de kans dat u de vorderingsprocedure met goed gevolg doorloopt, aanmerkelijk wordt vergroot.
Speciaal voor het onderzoek naar de rijgeschiktheid, na het rijden onder invloed van alcohol, hebben wij een uitgebreide informatiebrochure opgesteld, waarin u wordt gewezen op alle valkuilen. U kunt de informatiebrochure hier downloaden.